Advies over de platformtekst derde rondetafelconferentie Nederlands tweede taal

Op 15 december 2008 vond op initiatief van de minister van Onderwijs en Vorming de derde rondetafelconferentie Nederlands tweede taal (NT2) plaats. Aanleiding was o.m. het advies dat de Vlor in juni 2007 uitbracht over de werkbaarheid van het huidige afsprakenkader NT2, de rendementstudie van de onderwijsinspectie over het NT2-onderwijs in de centra voor volwassenenonderwijs en de recente ontwikkelingen in de beleidsdomeinen Werk, Inburgering en Wonen. Uit die rondetafelconferentie vloeiden 59 nieuwe beleidsaanbevelingen voort, alsook een voorstel van nieuw afsprakenkader Nederlands tweede taal (NT2).

In de platformtekst en de beleidsaanbevelingen, lijken verschillende discussies met elkaar te interfereren:

• het rendement en de kwaliteit van het NT2-aanbod van het volwassenenonderwijs;
• de afstemming en doorstroming tussen de verschillende NT2-aanbieders binnen onderwijs: centra voor basiseducatie, centra voor volwassenenonderwijs, universitaire talencentra;
• de aansluiting, de afstemming en de doorstroming tussen het NT2-aanbod van het volwassenenonderwijs en het NT2-aanbod van VDAB;
• de relatie tussen het NT2-onderwijs en de doelstellingen van andere beleidsdomeinen (inburgering, werk en wonen);
• zowel onderwijs, als VDAB en Syntra wensen een zo optimaal mogelijke aansluiting, doorstroming en wisselwerking te bewerkstelligen tussen hun NT2-aanbod en hun andere opleidingen;
• de communicatie naar de burger en de communicatie tussen de regisseurs onderling, tussen de regisseurs en de actoren, tussen de actoren onderling.

De raad acht het aangewezen om deze verschillende discussies uit elkaar te halen om zo de knelpunten en de wenselijke evoluties te verhelderen. De raad wijst er ook op dat de verschillende discussies aan elkaar zijn gelinkt.

De raad herkent in de beleidsambities van de platformtekst de vele maatschappelijke verwachtingen ten aanzien van het NT2-onderwijs en vindt dat de visie van de onderwijspartners in het verdere debat een centrale plaats moet behouden.

Behoeftegericht en gedifferentieerd werken
De onderwijsoverheid heeft het voorbije decennium in het volwassenenonderwijs heel sterk aangestuurd op de gelijkgerichtheid van het onderwijsaanbod over de centra heen. Een aantal beleidsaanbevelingen in de platformtekst zijn erop gericht de centra aan te moedigen om zo functioneel mogelijk in te spelen op de leerbehoeften van NT2-cursistenen maximaal rekening te houden met de verwachtingen vanuit inburgering, werk en/of wonen.

De raad vindt het wenselijk dat de centra hun NT2-aanbod kunnen profileren in functie van het perspectief en de leerbehoeften van alle cursisten, ook voor diegenen die niet door een aanklampend beleid worden gevat.

Een goede analyse van de vraagzijde in elke regio is volgens de raad een noodzakelijke en voorafgaande voorwaarde om het aanbod op een aangepaste manier verder te diversifiëren. Om een degelijke behoefteanalyse uit te voeren, moeten het Huis van het Nederlands over een adequaat instrument kunnen beschikken. De resultaten van die behoefteanalyses zullen vervolgens in de verschillende consortia volwassenenonderwijs moeten besproken worden in functie van een opleidingsplan. Een dergelijke behoefteanalyse kan pas zinvol zijn indien de overheid ook bereid is de eventuele budgettaire consequenties van een grotere diversifiëring van het aanbod onder ogen te zien.

Professionalisering
Professionaliseringsinitiatieven moeten zich richten tot alle professionals: zowel beginnende als gevorderde NT2-leerkrachten, alsook administratieve medewerkers, directies, NT2-coördinatoren en vakleerkrachten van beroepsopleidingen.

Universitaire talencentra (UTC)
De verwachtingen die de platformtekst formuleert ten aanzien van de UTC zijn niet eenduidig. Wel is dui