Advies over toelatingsvoorwaarden tot het gewoon lager onderwijs en de engagementsverklaring tussen school en ouders in het basis- en secundair onderwijs

De Vlaamse Onderwijsraad heeft advies uitgebracht over het voorstel om zesjarige leerlingen alleen nog toe te laten tot het gewoon lager onderwijs als ze het schooljaar daarvoor minstens 220 halve dagen naar een Nederlandstalige kleuterschool zijn geweest, of als een taaltest aantoont dat ze voldoende Nederlands kennen. De Vlor gaat akkoord met de doelstellingen die aan de basis liggen van deze maatregel, maar stelt kritische vragen bij de concrete uitvoering.

De Vlor onderschrijft uitdrukkelijk de nood aan goede afspraken tussen ouders en school. Alleen dialoog kan leiden tot wederzijdse engagementen en een hecht partnerschap tussen ouders en school. Maar de Vlor vindt niet dat een decreet elke school moet verplichten om zo'n engagementsverklaring in zijn schoolreglement in te schrijven.

Is brede maatregel nodig?
De Vlor vindt met de minister dat leerlingen voldoende Nederlands moeten kennen om het lager onderwijs in het Nederlands aan te vatten. Hij vraagt zich echter af of de overheid een maatregel moet nemen voor heel Vlaanderen om de veel kleinere doelgroep van kansarme anderstalige kinderen en Franstalige leerlingen in Brussel te verplichten om minstens één jaar kleuteronderwijs in het Nederlands te volgen. De Vlor wijst er op dat financiering, subsidiëring en omkadering van het kleuteronderwijs deze nieuwe maatregel moeten ondersteunen.

Taalproef valide?
De Vlor vraagt zich af hoe valide en betrouwbaar een taalproef is die een onbekende volwassene van een kleuter afneemt?

Rol CLB
Het CLB zal de taaltoetsen afnemen van leerlingen die niet aan de nieuwe toelatingsvoorwaarde voldoen. De Vlor vraagt zich af of deze bijkomende opdracht wel haalbaar is voor het CLB. Deze controlerende taak kan ook negatieve gevolgen hebben voor de begeleidende rol die het CLB later tegenover het kind en de ouders heeft.

Nog vragen
Wat zullen de gevolgen zijn voor het inschrijvingsbeleid van autonome kleuterscholen en lagere scholen waaraan geen kleuteronderwijs verbonden is? Ook voor anderstalige nieuwkomers die hier aankomen kort voor of nadat ze de leerplichtige leeftijd bereikt hebben, rijst een probleem. Zij kunnen pas instromen in het lager onderwijs in het schooljaar waarin ze zeven jaar worden.

Engagementsverklaring tussen school en ouders
Succes op school wordt mee bepaald door factoren waarvoor de steun van de ouders belangrijk is: aanwezigheid, goed contact met de school, ook buiten de school Nederlands kunnen spreken, enz. Een engagementsverklaring verplicht opnemen in het schoolreglement zal volgens de Vlor niet bijdragen tot het realiseren van deze doelstellingen. Scholen moeten eerder aangemoedigd en gesensibiliseerd worden om in dialoog met ouders tot wederzijdse engagementen te komen.

Het LOP kan alleen faciliterend werken als scholen engagementen aangaan om het gebruik van het Nederlands niet te beperken tot het Nederlands als instructietaal. De lokale besturen kunnen hier ook aan meewerken in het kader van hun flankerend onderwijsbeleid, vindt de raad.