Laat Nederlands verbinden en emanciperenAdvies over Nederlands in het onderwijs

De Vlaamse Regering heeft van Nederlands een strategische prioriteit gemaakt, in de beleidsnota Onderwijs en Vorming wordt dit vertaald in de strategische doelstelling “inzetten op de verbindende en emanciperende rol van Nederlands”. Taal wordt gezien als sleutel tot volwaardige participatie in de samenleving en als hefboom voor onderwijskansen. De Vlaamse Onderwijsraad onderschrijft deze doelstelling voluit en wil met dit advies mee nadenken over hoe de beleidsintenties van de minister daartoe kunnen bijdragen. 

In dit advies schuiven we een visie op de emanciperende en verbindende rol van Nederlands naar voren die vertrekt vanuit een brede visie op taalcompetenties en het belang van krachtige taalleeromgevingen voor alle lerenden benadrukt. Als we onze kinderen en (jong)volwassenen willen voorbereiden op een volwaardige deelname aan de samenleving, dan moeten we aan hen ook maximaal kansen geven om talige competenties te ontwikkelen. 

Taaltesten en -screenings als hefboom voor taalontwikkeling

Taaltesten en -screenings kunnen binnen dat kader een hefboom zijn voor taalontwikkeling. Hiervoor is het cruciaal dat alle vormen van gestandaardiseerde toetsing en de opvolging ervan een plaats krijgen in het schooleigen beleid op vlak van leerlingenbegeleiding en kwaliteitszorg en in het talenbeleid. De Vlaamse Onderwijsraad formuleert een aantal voorwaarden die ervoor moeten zorgen dat toetsen onderwijsinstellingen en lerenden kunnen versterken en geen bijkomende drempels veroorzaken.

Een sleutel tot sterke taalontwikkeling is de taalbewuste leraar. Taalontwikkeling behoort tot de kern van kwaliteitsvol onderwijs en vraagt daarom om een geïntegreerde aanpak binnen de lerarenopleiding én ruimte voor blijvende professionalisering tijdens de loopbaan. Die professionalisering richt zich niet alleen op individuele leraren, maar op volledige schoolteams.

Taalintegratietrajecten

Tot slot staat de Vlaamse Onderwijsraad achter het voornemen van de minister om werk te maken van structurele samenwerking tussen het basis-, secundair- en het volwassenenonderwijs op vlak van taalintegratietrajecten voor ouders. We stellen concreet voor om een rondetafelconferentie te organiseren met alle betrokken actoren om te komen tot een breed gedragen langetermijnvisie en afsprakenkader.