Advies over het voorontwerp van decreet betreffende het deeltijds kunstonderwijs

De hervorming van het deeltijds kunstonderwijs werd al langer aangekondigd. Met de goedkeuring van een voorontwerp van decreet in mei 2017 maakte de Vlaamse Regering voor het eerst werk van een niveaudecreet voor het dko.

Positieve elementen

De Vlor denkt dat dit decreet heel wat van de ambities van de hervorming kan waarmaken.

Verankering in Onderwijs

Sinds de staatshervorming van 1988-1989 behoort het dko tot het beleidsdomein Onderwijs. Toch bleef de regelgeving uit die het onderwijsniveau volwaardig moest integreren in het onderwijslandschap. De Vlor beschouwt de invoering van het niveaudecreet dan ook als een mijlpaal voor het dko.

Globale hervorming

De gelijktijdige hervorming van de verschillende onderdelen van het dko zoals de opleidingsstructuur, de rechtspositie van de leerlingen, de financiering en de programmatie, getuigt voor de Vlor van een globale en toekomstgerichte visie.

Transparante en vereenvoudigde regelgeving

De huidige regelgeving van het dko is erg versnipperd en verouderd. Met het bundelen en actualiseren van de regelgeving beoogt de overheid transparantie en vereenvoudiging. De Vlor vindt echter dat het voorontwerp van decreet daar onvoldoende in slaagt. Zo wordt de regelgeving complexer als het gaat over programmatie en rationalisatie.

Toekomstgericht werken via programmatie

De Vlor is tevreden over de opheffing van de programmatiestop die in 2011 werd ingevoerd. Tegelijk is hij bezorgd over de voorstellen voor de nieuwe programmatieregels. De combinatie van afstands-, programmatie- en rationalisatienormen op het niveau van de vestigingsplaats is nefast voor een dynamische en flexibele werking van de academies.

Instap vanaf zes jaar voor alle domeinen

In de conceptnota over het dko (2015) stelde de overheid een instapleeftijd van zes jaar voorop, behalve voor de domeinen Muziek en Woord. De Vlor is tevreden dat zijn aanbeveling werd gevolgd en de minimumleeftijd van zes jaar voor alle domeinen is ingeschreven in het voorontwerp van decreet.

Meer autonomie om lokaal af te stemmen

Het voorontwerp van decreet wil de schoolbesturen meer autonomie verlenen voor de organisatie en de pedagogisch/artistieke invulling van het aanbod. Zo krijgen zij onder meer de vrijheid om de inhoud van vakken en het aantal wekelijkse lestijden per leerjaar te bepalen. Tegelijk vindt de Vlor dat meerdere bepalingen daarvoor een belemmering kunnen zijn. Dat is bijvoorbeeld het geval voor de afstands-, programmatie- en rationalisatienormen.

Cruciale verbeterpunten

Om de vooropgestelde doelstellingen – verankering, vereenvoudiging & transparantie, actualisering – ten volle te bereiken, zijn nog een aantal belangrijke verbeteringen noodzakelijk.

Afstemming einddoelen

Het voorontwerp van decreet bepaalt verschillende doelen voor het dko (basiscompetenties, beroepskwalificaties, specifieke eindtermen). Het is voor de Vlor nog onduidelijk op welke manier die verschillende doelen op elkaar zullen afgestemd worden. De raad opteert in elk geval voor een gelijke benadering tussen het leerplichtonderwijs en het dko. De Vlor wijst daarbij ook op een essentiële leemte in de voorgestelde regelgeving. Die bevat geen actualisering van het curriculum of een aanpassing of aanvulling van de lijst van beroepskwalificaties. Ook nieuwe muziekinstrumenten en opties moeten vlot hun weg naar het curriculum kunnen vinden.

Kostendekkende en transparante financiering

De Vlor beoordeelt het financieringsmechanisme als onvoldoende transparant, onvoldoende voorspelbaar en ontoereikend voor de academies. Het uitwerken van een beleid op korte en middellange termijn wordt daardoor bemoeilijkt.

Flexibiliteit van het aanbod

Een competentiegerichte aanpak in het dko vraagt om een voldoende flexibele organisatie van het aanbod, waarbij individueel werken kan afgestemd worden op de competenties, eigenheid en leerbehoeften van de leerlingen. In het voorontwerp van decreet is het onvoldoende duidelijk welke mogelijkheden voor het organiseren van zo’n flexibel aanbod voorzien worden.

Verdere uitvoering

De Vlor vraagt dat de sector snel zicht krijgt op de besluiten van de Vlaamse Regering die het decreet verder zullen uitvoeren. De overheid voorziet de implementatie op 1 september 2018. De Vlor vindt dat de schoolbesturen en pedagogische begeleidingsdiensten te weinig tijd krijgen om zich voor te bereiden op de hervorming en om het personeel van de academies voldoende te informeren en voor te bereiden.