Onderwijs verrijkt door onderzoekToekomstgericht advies over onderwijsonderzoek in Vlaanderen
In 2007 formuleerde de Vlaamse Onderwijsraad (Vlor) het Advies ten gronde over onderwijsonderzoek. Dat was een kaderadvies met de visie van de Vlor op onderwijsonderzoek. Sindsdien heeft de Vlor nog meerdere adviezen over onderwijsonderzoek uitgebracht. Zo zijn er de jaarlijkse adviezen over de themazetting voor het OBPWO-programma, een advies op eigen initiatief met kennisvragen van het onderwijsveld en generieke adviezen over praktijkgericht onderwijsonderzoek en het Steunpunt voor beleidsgericht onderwijsonderzoek (SONO). Die adviezen dienden mee als basis voor dit advies.
Dit actueel kaderadvies over onderwijsonderzoek haakt in op verschuivingen in het landschap van onderwijsonderzoek, de groeiende nadruk op gebruik van onderzoeksevidentie in beleid en praktijk, evoluties rond onderwijskwaliteit en een veranderende kijk op de wisselwerking tussen onderzoek en de onderwijspraktijk enzovoort.
Het advies vat de kijk van de Vlor op onderwijsonderzoek en op de wisselwerking met onderwijsbeleid en -praktijk in toekomstbeelden:
- Onderwijs evolueert verder naar een evidence-informed systeem, met een positieve impact op de kwaliteit van onderwijs in brede zin.
- Onderwijs heeft vlot toegang tot een rijke waaier aan inzichten uit wetenschappelijk onderzoek dat voldoet aan alle kwaliteitscriteria, vanuit een diversiteit aan perspectieven en paradigma’s en volgens diverse methoden.
- Leraren en schoolteams maken optimaal gebruik van inzichten uit onderzoek als een bron van informatie om kwaliteitsvol onderwijs te realiseren, waarbij hun vakmanschap de basis vormt voor een gelijkwaardige dialoog met (nieuwe) onderzoeksinzichten.
- Leraren en schoolteams, intermediairen en onderzoekers vormen samen een rijk ecosysteem waarin op vele manieren uitwisseling plaatsvindt over onderzoek: over kennisvragen, betrokkenheid van de praktijk, valorisatie en implementatie van het onderzoek.
- Beleidsvoorbereidend en beleidsevaluerend onderzoek wordt beter gepositioneerd in de beleidscyclus en de inzichten en aanbevelingen leiden systematisch tot debat tussen onderzoekers, beleidsmakers en andere actoren uit het onderwijsveld.
- Onderzoekers expliciteren hun perspectief op onderwijs, voeren hun onderzoek onafhankelijk uit en gaan in overleg met andere onderzoekers en gebruikers om bij te dragen aan een brede kennisbasis voor onderwijs.
- De Vlaamse Regering bepaalt de agenda voor onderzoek dat ze financiert, maar waakt erover dat de oproepen voldoende ruimte laten voor invulling door de onderzoekers en er geen politieke sturing is op het onderzoek zelf of de aanbevelingen van de onderzoekers.
- Er is meer transparantie over de financiering van onderwijsonderzoek en de output van onderzoek met publieke middelen is vrij toegankelijk voor het onderwijsveld.
- De Vlaamse Onderwijsraad bewaakt de samenhang tussen de partners in het belang van een duurzaam en coherent onderwijslandschap.