Uitdagingen en kansen voor het hoger onderwijs van de toekomst

De samenleving van vandaag evolueert snel en wordt steeds complexer. Maatschappelijke veranderingen zoals de demografische diversifiëring, de groei naar de kenniseconomie en technologische ontwikkelingen plaatsen het hoger onderwijs voor nieuwe uitdagingen. Wat is er nodig opdat het Vlaamse hoger onderwijs voldoende toekomstbestendig zou zijn?

Iedereen aan zet: overheid, instellingen, studenten en samenleving

De overheid moet de randvoorwaarden voorzien zodat de instellingen hoger onderwijs voldoende toekomstbestendig kunnen zijn.  Dat betekent een adequate financiering, een consequente en efficiënte regelgeving en een betere afstemming tussen het hoger onderwijs en het secundair onderwijs.

De instellingen moeten zich engageren om een kwaliteitsvol hoger onderwijs te blijven aanbieden en toekomstgericht verder te ontwikkelen. Daarvoor is het nodig dat ze openstaan voor (internationale) samenwerking, onderwijsinnovatie, democratisering en samenwerking met andere instellingen, het secundair onderwijs en de arbeidsmarkt.

Studenten en alumni kunnen de instellingen bijstaan in de evolutie naar een modern en duurzaam hoger onderwijs, door uitdrukkelijk te participeren aan het beleid en ook te zorgen voor terugkoppeling op basis van ervaringen na het behalen van een diploma.

De Vlor ziet ook een belangrijke rol weggelegd voor de arbeidsmarkt. Daar moet een bereidheid zijn om samen te werken en een engagement op te nemen in verschillende vormen van werkplekleren. Samenwerking en afstemming tussen de beleidsdomeinen Onderwijs en Werk is ook noodzakelijk.

Ten slotte wijst de Vlor ook op het belang van maatschappelijke perceptie over het diploma hoger onderwijs. De raad pleit voor een ommekeer: het is niet zo dat alle studenten noodzakelijkerwijs het hoogste diploma moeten behalen. Bachelor-, master- en graduaatsopleidingen hebben allen hun specifieke en waardevolle finaliteiten.

Een meer wendbaar en gedurfder hoger onderwijs

Op de lange termijn moet het hoger onderwijs meer inzetten op levenslang leren en op kennisontwikkeling en onderzoek. Het moet op zoek gaan naar echt relevante competenties en meer aandacht hebben voor op oriëntering, democratisering en mondialisering. Daarvoor moet het hoger onderwijs meer wendbaar worden en minder strakke contouren hebben om een beter personeelsbeleid te voeren. Er is ook vernieuwde aandacht nodig voor curriculumontwikkeling, een sterkere omkadering en de expliciete keuze voor een geïntegreerd diversiteitsbeleid. Dat alles moet gebeuren in een meer internationale context.