Advies over de eindtermen voor taalbeschouwing Nederlands ASO, KSO en TSO
In dit advies reageert de Vlor op het ontwerp van eindtermen taalbeschouwing Nederlands voor de tweede en derde graad ASO, KSO en TSO. Het is de bedoeling deze eindtermen toe te voegen aan de bestaande set eindtermen voor Nederlands.
De raad onderschrijft het belang van taalbeschouwing binnen de eindtermen Nederlands, vooral in de tweede en derde graad waar doeltreffende communicatie leerlingen voorbereidt op de arbeidsmarkt of op het hoger onderwijs.
De raad heeft echter een aantal fundamentele bezwaren met de wijze waarop dit principe vorm kreeg in het voorliggende eindtermenontwerp:
- De eindtermen voor taalbeschouwing Nederlands vormen een onderdeel van de eindtermen basisvorming. Hier kan niet aan gesleuteld worden zonder een breed maatschappelijk debat. De raad betreurt dat dit in dit geval niet gebeurd is. De overheid trekt best de nodige tijd uit zodat deze herziening gepaard kan gaan met een maatschappelijk debat over de basisvorming in het secundair onderwijs en met een goede voorbereiding van de leraren op deze nieuwe eindtermen.
- De voorliggende eindtermen taalbeschouwing overstijgen het strikte minimum dat toepasbaar is voor alle leerlingen van een gehele onderwijsvorm, zeker voor wat betreft KSO en TSO.
- Het voorliggende ontwerp voegt nieuwe eindtermen toe, zonder dat er sprake is van schrappingen. Dit heeft gevolgen voor de studiebelasting van leerlingen en voor de pedagogische vrijheid van de school, m.n. voor de mogelijkheid om binnen het vak Nederlands andere zaken dan taalbeschouwing aan bod te laten komen.
- De Vlor vraagt ook aandacht voor de gevolgen van de nieuwe eindtermen taalbeschouwing voor de opleidingen van het studiegebied algemene vorming van het volwassenenonderwijs.
- Een van de beoordelingscriteria van de Vlor is dat de vakgebonden eindtermen realiseerbaar moeten zijn binnen de bestaande vakkenstructuur. Bepaalde doelstellingen rond taalbeschouwing gaan echter verder en moeten over de taalvakken heen worden gerealiseerd. De raad heeft er problemen mee dat de overheid een dergelijke manier van geïntegreerd werken oplegt.