Advies over de studiefinanciering in de Vlaamse Gemeenschap

De Vlaamse Onderwijsraad heeft advies uitgebracht over het ontwerp van decreet dat de schooltoelagen in het basis- en secundair onderwijs én de studietoelagen in het hoger onderwijs zal regelen. De financiële voorwaarden en de voorwaarden inzake nationaliteit en gezinssamenstelling die gelden om studiefinanciering te bekomen, wil de minister gelijkschakelen voor alle kinderen van een gezin, ongeacht het onderwijsniveau dat ze volgen. De Vlor is daar tevreden over.

Dat deze voorwaarden dezelfde worden van kleuter- tot en met hoger onderwijs, heeft belangrijke voordelen. Als een gezin in aanmerking komt, kan het met één formulier voor alle kinderen ineens studiefinanciering aanvragen. Er zullen ook meer gezinnen met kinderen in het secundair onderwijs een schooltoelage ontvangen omdat de huidige voorwaarden minder gunstig zijn dan de toekomstige.

De raad is voorstander van een stelsel van schooltoelagen in het basisonderwijs om minvermogende gezinnen te ondersteunen, maar dit mag geen afbreuk doen aan het principe en de realisatie van kosteloos basisonderwijs.

Aanspreekpunt en campagne
Om deze operatie te laten slagen, vindt de raad het belangrijk dat er in basis en secundaire scholen een laagdrempelig aanspreekpunt komt waar mensen informatie over schooltoelagen kunnen krijgen en professionele ondersteuning bij het samenstellen van hun dossier. De Vlor vraagt daarvoor de nodige omkadering en instrumenten voor de scholen. Een informatie- en sensibiliseringscampagne die niet stigmatiseert en samenwerking met organisaties uit het middenveld acht hij eveneens noodzakelijk.

Doelgroep verruimen
De raad heeft bemerkingen bij enkele voorwaarden. Zouden volgens de Vlor ook recht op een schooltoelage kunnen hebben:

• leerlingen in alle vormen van alternerend leren en werken. Voltijds onderwijs volgen, vindt hij een te beperkende voorwaarde;
• personen in het tweedekansonderwijs;
• alle minderjarigen, ongeacht hun nationaliteit of statuut. De gelijkschakeling van de nationaliteitsvoorwaarden voor alle onderwijsniveaus mag niet tot de uitsluiting leiden in het leerplichtonderwijs;
• gezinnen die al meerdere tijdelijke verblijfsvergunningen toegekend kregen, zoals bij regularisaties en gezinsherenigingen;
• meerderjarigen die conform de regelgeving ingeschreven zijn in het secundair onderwijs, zonder leeftijdsgrens.

Aanwezigheid
Het voorontwerp van decreet stelt voorwaarden inzake aanwezigheid op school aan studiefinanciering in het leerplichtonderwijs. De Vlor gaat daarmee akkoord maar beklemtoont dat dit moet kaderen in een bredere aanpak om participatie te bevorderen.

Kostendekkende toelagen
De raad is van oordeel dat het bedrag van de studiefinanciering voldoende hoog moet zijn om de reële schoolkosten te dekken. Ondanks het optrekken van de bedragen en de inkomensgrenzen, is dit in het secundair onderwijs nog niet het geval. Ook in het hoger onderwijs bestaat nog altijd een kloof tussen de maximumtoelage en de reële studiekost. De overheid heeft zich in het regeerakkoord nochtans geëngageerd om de studietoelagen op te trekken tot het niveau van de directe studiekosten en meer studenten in aanmerking te laten komen voor studiefinanciering. De raad vraagt dat de minister een groeipad vooropstelt om deze doelstelling alsnog te realiseren.