Advies over de vrijstelling van beschikbaarheid voor een opleiding

De Vlaamse Regering keurde het ontwerp van besluit principieel goed dat onder meer de vrijstelling regelt van de beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt voor werkzoekenden om een studie, opleiding of stage te volgen. Deze bevoegdheid werd bij de zesde staatshervorming overgedragen naar het Vlaams Gewest.

Een opportuniteit

Door de overheveling kan de Vlaamse overheid nu zelf regelen wie in aanmerking komt voor de vrijstelling en voor welke opleidingen. Het geeft de opportuniteit om het vrijstellingenbeleid in te passen in het Vlaamse onderwijsbeleid. Bovendien is het erg belangrijk voor de opleidingskansen en de kansen op de arbeidsmarkt van werkzoekenden.

…voor meer kansen op werk

Niet alleen opleidingen, studies of stages die voorbereiden op een knelpuntberoep bieden werkzoekenden meer kansen op werk. Bepaalde groepen van laaggeschoolde volwassenen beschikken over onvoldoende basisvaardigheden of onvoldoende kennis van het Nederlands om een studie of een opleiding aan te vatten die hen meer kansen biedt op duurzame tewerkstelling. Daarom zijn ook voor trajecten in de basiseducatie en trajecten NT2 specifieke bepalingen nodig die passen bij de eigenheid van die doelgroep. De Vlor pleit voor een zo ruim mogelijk toepassingsgebied.

…voor een betere afstemming op de Vlaamse regelgeving

De omschrijving van de omvang van een opleiding op basis van contacturen per week en de voorwaarde dat de opleiding niet hoofdzakelijk gegeven wordt na 17 uur of op een zaterdag, is niet meer aangepast aan de realiteit van de modulaire structuur van het volwassenenonderwijs en de flexibilisering van het hoger onderwijs. Alleen de inhoud en de studiebelasting zijn relevant om te bepalen of een opleiding of een studie in aanmerking komt voor een vrijstelling. Daarom vraagt de Vlor om de voorwaarde dat opleidingen die hoofzakelijk gegeven worden op zaterdag of na 17 uur niet in aanmerking komen, te schrappen. De modulaire structuur van het volwassenenonderwijs biedt cursisten veel nieuwe mogelijkheden om hun kansen op de arbeidsmarkt te verbeteren, Veel van die trajecten komen alleen voor een vrijstelling in aanmerking na een beoordeling door de individuele bemiddelaar en bijkomende formele afspraken, als zouden ze een uitzondering zijn. Omdat deze trajecten eerder de regel zijn, vraagt de Vlor vraagt de aanpassing van het artikel over het secundair onderwijs aan de modulaire structuur van het volwassenenonderwijs. Vooral de minimale duur van de trajecten van 20 uur per week is problematisch. Die 20 uur zouden een gemiddelde moeten zijn over heel het schooljaar, de vakantieperiodes niet meegerekend. In het hoger onderwijs wordt de studiebelasting en de omvang van een opleiding niet uitgedrukt in uren maar in studiepunten. De Vlor vraagt aan de overheid om de studiebelasting en de voorwaarde voor de verlenging van de vrijstelling in het hoger onderwijs ook uit te drukken in studiepunten.

…voor meer rechtszekerheid

De vrijstelling blijft al te vaak afhankelijk van de beoordeling van de individuele bemiddelaar. Een aanpassing van het besluit aan de flexibilisering van het hoger onderwijs en de modulaire structuur van het volwassenenonderwijs, zou hier al veel oplossen.

... en voor beter geïnformeerde actoren

Nu de vrijstelling en het onderwijsbeleid behoren tot de bevoegdheden van de Vlaamse overheid, kan de overheid werk maken van duidelijke en eenduidige communicatie naar alle betrokkenen: cursisten, studenten, onderwijsinstellingen en VDAB-bemiddelaars. De bemiddelaars moeten op de hoogte zijn van de inhoud en de studiebelasting van alle opleidingen en studiemogelijkheden in het onderwijs in Vlaanderen. Zo kunnen zij veel eenduidiger beslissen of een studie of een opleiding al dan niet in aanmerking kan komen voor een vrijstelling.