Advies over voorontwerp decreet volwassenenonderwijs

Het nieuwe decreet volwassenenonderwijs brengt de basiseducatie en het onderwijs voor sociale promotie (OSP) samen in regionale, netoverschrijdende consortia. Het kent aan de centra ook bijkomende opdrachten toe en herziet de financiering en ondersteuning. De Raad Levenslang en Levensbreed Leren beoordeelde eerder al de conceptnota over deze hervorming van het volwassenenonderwijs. In het advies over het voorontwerp van decreet vraagt de raad om meer rekening te houden met de fundamentele bemerkingen die hij toen maakte.

Consortia
De raad vindt bij de onderwijspartners onvoldoende draagvlak voor de verplichte toetreding tot een netoverschrijdend consortium en voor de bevoegdheden die de consortia toegekend krijgen. Dat de centra samen overleggen over de planning van hun aanbod in een regio, vindt de raad een goed principe. Daarom stelt hij in zijn advies een besluitvormingsmodel voor waarmee de centra op basis van consensus tot bindende en gedragen afspraken kunnen komen en de basiseducatie een gegarandeerd gewicht heeft in de stemverhoudingen in elke regio.

Financiering
Het decreet vertrouwt de centra bijkomende opdrachten toe: trajectbegeleiding, activerings- en keuzebegeleidingsactiviteiten organiseren, in overleg het aanbod optimaliseren, verworven competenties (EVC) beoordelen en certificeren, open leercentra organiseren en een intern kwaliteitszorgsysteem opzetten. Dit zijn belangrijke opdrachten. Maar het financieringsmechanisme “beloont” enkel het gerealiseerde aantal deelnemersuren. De raad vreest dat alle andere essentiële opdrachten daardoor in de verdrukking zullen komen; ook al omdat het volwassenenonderwijs niet ruim bedeeld is in het overheidsbudget. De raad vraagt dat de centra ook voor andere decretale opdrachten dan het organiseren van opleidingen, middelen zouden ontvangen.

Inschrijvingsgelden
Dat het volwassenenonderwijs niet langer een beroep zou kunnen doen op AGIOn voor investeringen in infrastructuur, noemt de raad onaanvaardbaar. Dat geldt ook voor de verhoging van de inschrijvingsgelden die voor veel cursisten een bijkomende drempel opwerpt om opleiding te volgen in een CVO. De voorgestelde sociale correcties volstaan niet en missen afstemming met de maatregelen voor dezelfde kansengroepen die bij andere publieke opleidingsverstrekkers van toepassing zijn.

Hoger professioneel onderwijs
Het toekomstige volwassenenonderwijs zou voortaan uit drie niveaus bestaan: basiseducatie, secundair volwassenenonderwijs en hoger beroepsonderwijs. Dat laatste is nieuw en zou onder meer het hoger onderwijs voor sociale promotie (HOSP) bevatten. De raad verkiest de term “hoger professioneel onderwijs” in zijn Europese betekenis: een hoger onderwijsruimte waarin naast de bachelor- en masteropleidingen nog plaats is voor andere professionele kwalificaties.

Studiebewijzen
In het algemeen wenst de raad het fundamentele principe van de schoolpactwet gewaarborgd te zien. De inrichtende machten van het volwassenenonderwijs moeten verder van rechtswege geldende studiebewijzen kunnen uitreiken binnen het nieuwe decreet. Dit is méér dan de erkenning door de Vlaamse Gemeenschap die het voorontwerp van decreet voorziet.

Ondersteunings- en kenniscentrum
De basiseducatie is gewonnen voor het concept om begeleiding, ondersteuning en materiaalontwikkeling voor OSP en BE in één Ondersteunings- en Kenniscentrum voor het Volwassenenonderwijs samen te brengen. Het onderwijs voor sociale promotie is daarentegen van oordeel dat proces- en systeembegeleiding nauw verbonden zijn met het net en het agogisch project. De voorziene middelen staan volgens het OSP ook niet in verhouding tot de behoeften van de CVO's.

Timing
Tot slot hoopt de raad dat de minister meer tijd zal uittrekken voor een doordachte en goed voorbereide implementatie van deze hervorming. 1 september 2007 acht de raad onhaalbaar.