Eindtermen en ontwikkelingsdoelen basisonderwijsAdvies over de conceptnota ‘eindtermen en ontwikkelingsdoelen basisonderwijs’
In de beleidsnota Onderwijs 2019-2024 kondigt de minister aan dat hij nieuwe eindtermen en ontwikkelingsdoelen in het basisonderwijs zal invoeren.
In zijn eerder advies formuleerde de Vlor hiervoor principes en enkele aanbevelingen. Ondertussen is het duidelijk hoe de ontwikkelcommissies zullen werken. De minister wenst een efficiënt en effectief ontwikkelproces, maar de Vlor ziet daarin enkele knelpunten.
Onderwijstijd en vrije ruimte
We vragen om expliciet aandacht te hebben voor de vrije ruimte die er moet zijn, naast de tijd die nodig is om de eindtermen als minimumdoelen te bereiken. Zo kan de haalbaarheid van het pakket eindtermen mogelijk gemaakt worden in relatie tot de beschikbare onderwijstijd. Dat behoort tot de opdracht van de algemene ontwikkelcommissie, die een kader en aanpak moet vastleggen voordat de specifieke ontwikkelcommissies inhoudelijk van start gaan. Daarnaast is het belangrijk dat de generalisten dat bewaken vanuit een helikopterperspectief doorheen het proces in de specifieke ontwikkelcommissies.
Ordeningskader
De algemene ontwikkelcommissie moet voor de inhoudelijke start van de specifieke ontwikkelcommissies het mandaat hebben om een passend ordeningskader uit te werken dat de eigenheid van het basisonderwijs weerspiegelt. Dat kader moet op voorhand vastliggen zodat de algemene ontwikkelcommissie hiermee richting geeft en de werking van de specifieke ontwikkelcommissies stuurt.
Basisgeletterdheid
We herhalen ons verzet tegen het concept ‘basisgeletterdheid’ in het basisonderwijs en hebben problemen met de timing van de ontwikkeling ervan. De evaluatie van basisgeletterdheid in het secundair onderwijs moet afgewacht worden. De opdracht van de ontwikkelcommissie om eindtermen basisgeletterdheid te ontwikkelen moet opgeschort worden. Het is niet wenselijk dat de ontwikkelcommissies die onderwijsdoelen nu al formuleren, zonder rekening te kunnen houden met wat uit de evaluatie komt.
Implementatie
De Vlor wil vasthouden aan de oorspronkelijke implementatiedatum van 1 september 2023 en is verbouwereerd dat die timing een jaar vervroegd zou worden omwille van de timing van de gestandaardiseerde, genormeerde en gevalideerde proeven. Er moet bovendien een gedoogperiode van drie tot vijf schooljaren zijn die ingaat na goedkeuring van de leerplannen. Die is nodig. Het gaat om onderwijsdoelen die negen jaren basisonderwijs omvatten en die betrekking hebben op alle inhouden.
Het is vooral belangrijk om nu tijd te maken voor een kwaliteitsvol ontwikkel- en implementatieproces van de nieuwe onderwijsdoelen. Enkel zo kan de invoering van de nieuwe onderwijsdoelen een positieve impact hebben op de resultaten van de proeven.